MUNECÍPIO de MIRANDA de l DOURO
ÇUBIACO
Todos ls testos stan screbidos an Mirandés, cunsante la Lei 7/99 de 29 de Janeiro
i seguindo las ourientaçones de la Cumbençon Ourtográfica de la Lhéngua Mirandesa, de 1999, i sue purmeira adenda.
Númaro 08
An Pertual, l Die Mundial de ls Ninos celebra-se die 1 de
Junho, mas hai outros paízes adonde se celebra an dies
çfrentes, cumo tal, die 20 de Nobembre, l die que l'ONU
aprobou la declaraçon de ls Dreitos de ls Ninos.
02 de Junho de 2014
A LA CABEÇA
CPCJ de Miranda de l Douro - Rir ye un dreito de ls ninos
La CPCJ (Comissão de Proteção de Crianças e Jovens) ye ua anstituiçon oufecial que sirbe para:
Mesmo apuis d'acabar la purmeira guerra mundial, inda haÇfender ls dreitos de ls ninos i de ls moços i moças i resolver causos
bie muito nino ne l mundo que bibie an cundiçones miseque puodan poner an peligro la sue segurança, salude, eiducaçon i
rables i an 1946 ls paízes de l'ONU resolbírun criar l'UNIzambolbimiento.
CEF, ua ourganizaçon çtinada a ajudar ls ninos de l mundo
La CPCJ çtina-se a to ls ninos que i) stéian abandonados ou antregues
anteiro.
a eilhes mesmos, ii) séian maltratados ou séian mesmo bítimas
An 1950, la Federaçon Democrática Anternacional de las
d'abusos sexuales, iii) nun recíban ls cuidados i ls carinos debidos a la
Mulhieres aperpuso-le a l'ONU que marcasse un die antersue eidade, iv) séian oubrigados a trabalhar na cousas nó andicadas
para la sue eidade ou para l sou zambolbimiento, v) stéian sujeitos a
nacional de ls ninos, çtinado als garotos de l mundo anteiro i
comportamientos que, direta ou andiretamiente, derrámen la sue sigulhougo nesse anho se quemomorou l die 1 de Junho. Cun
rança ou l sou eiquelíbrio eimocional, vi) téngan cumportamientos que
este die, ls stados de l'ONU reconhécen-le als ninos - andepuodan
derramar
la
sue
salude,
eiducaçon,
sigurança i zambolbimiento.
pendentemiente de la sue raça, quelor, religion, sexo, paíç
ou cundiçon eiquenómica - l dreito a l'eiducaçon, la salude i Todo mundo puode pedir l'ajuda de la CPCJ, mormiente quien tenga conhecimiento de causos que póngan
an peligro la sigurança, la salude, l'eiducaçon ou l zambolbimiento de ls ninos. Poude-se quemunicar a las
proteçon acontra to las formas de sploraçon, i a crecéren an
outeridades oufeciales (Polícia, GNR ou CPCJ).
paç i fraternidade.
La CPCJ de Miranda de l Douro fui criada pula Portarie nº 280 de 10 d'Abril de 2008 i abarca to l cunceilho
Anhos apuis, na 1959, alguns paízes de l'ONU aporbórun la de Miranda de l Douro.
Declaraçon Ounibersal de ls Dreitos de ls Ninos i, más tarde, La morada de la CPCJ de Miranda de l Douro ye na rue D. Deniç, ne l antigo polo de l'UTAD i stá abierta de
na 1989, fui aporbada la Cumbençon Subre ls Dreitos de ls segunda a sesta, de las 9.00h de la manhanaa meidie i meia i de las 2.00h de la tarde a las 5.30h de la tarNinos, un dequemiento tan amportante que na 1990 se fizo de. L telfone ye: 273 430 020 i l e-mail [email protected]
Tamien hai atendimiento permanente na GNR de Miranda de l Douro. tel: 273 430 010.
Troca d’eiluminaçon pública para tecnologie LED an Miranda de l Douro
La Cámara de Miranda de l Douro, de a par cula EDP Çtribuiçon, stá a fazer la troca
de las armaduras d’eiluminaçon pública de las lhuzes de bapor de sódio d’alta presson por armaduras cula nuoba tecnologie LED, na Rue D. Deniç, an Miranda de l
Douro. La Cámara stá a la spera de l’aprobaçon d’outras candidaturas para trocar
más lhuzes na
cidade.
Cun isto, l
gasto de letecidade i l botar CO2 para l
meio ambiente bai a ser
muito menos.
1º Festibal de l Caldo an Miranda de l Douro
Die 14 de Junho, apuis de las 04.00h de la tarde,
ne ls Jardines de la Casa de la Música Mirandesa, fai-se l 1º Festibal de Caldos
Ye ua ourganizaçon de l Agrupamiento de Scuteiros 1254 de Miranda de l Douro que quier ajuntar
denheiro para atebidades a fabor de las pessonas necitadas.
Durante l festibal ban a ser serbidos caldos por
un balor solo simbólico.
Para alhá disso, bai a haber música, animaçon,
jogos, sardenhadas i outras atebidades scutistas.
Die Anternacional de ls Arquibos
“Die de puortas abiertas”
Die 9 de Junho, l Arquibo Munecipal de l Munecipio de Miranda de l Douro assinala l Die Anternacional de ls Arquibos cun un “Die de Puortas
Abiertas”, anté las 11.00h de la nuite, cun muita
atebidade.
Amentamos an besitas guiadas, oufecinas de
cunserbaçon i amanho, música, scuta
(quemantada) de la arquibos sonoros de l Padre
António Maria Mourinho i besita a la sposiçon
“Frunteira Ambisible”, de l fetógrafo António Sá.
Hai que dezir que l Die Anternacional de ls Arquibos fizo-se an Nobembre de 2007, pul Cunseilho Anternacional d’Arquibos (CIA), ua data
na que la UNESCO criou este Cunseilho – 9 de
Junho de 1948.
COUSAS NUOSSAS
NOTÍCIAS
LA DANÇA DE LAS CEPAS
IV RONDA DE LAS ADEGAS
De 6 a 8 de Junho, ne l lhugar d'Atanor, cunceilho de Miranda de l Douro
L lhugar d'Atanor, ne l cunceilho de Miranda de l Douro oufrece outra beç un fin
de semana cheno de tradiçones, amostrando-lhe a todo
mundo que la besita ls antigos
questumes de l mundo rural.
Puoden-se ber atebidades tradecionales, cumo tal, cozer l
pan ne l forno, fazer queiso,
trabalhar la lhana i fazer xabon
de maneira tradecional.
antregue yá pul outonho la fiesta de quelores que acarinou las ubas, que mais le quedaba a las cepas que un triste i negro silenço, amonado nun suolo rachado puls aires
i ancuscarado pulas giladas, adonde solo las piedras parécen tener coraige para botar
frol, las bides recortadas até al uosso, cumo se dua chicha pocha tubíran de ser lhibartadas? mas ende stan a acumpanhar l oundeante bolo de ls cabeços, nun ancantado
oupir de la cabeça a que le ampréstan l ls retrocidos cotos de ls dedos, cumo nas danças sagradas: que outro modo tenerien de atraier l’augadielha que cuorre puls beneiros
de la piedra, de le rejistir i bencir la rábia de ls eilemientos, d’aguantar la scassidade de
quemido i ampurrar la subrebibença alhá de ls lhemites? l própio Baco nunca acraditou
an milagres desses, puis, cumo, todos ls diuses, tubo la bida facelitada: cula caixa de
ls milagres na palma de la mano, nunca soubo cumo son defíceles de fazer; las stranhas figuras a que le dan cuorpo son outra forma de rejistença adonde la gana de bibir
puode botar raiç i la nudeç de la houmildaçon ye anxertie que siempre abrolha nua risa
Haberá ferreiros, sapateiros,
albardeiros i outros para amostrar l sou oufício i las sues
obras d'artezanato bien legítemo.
L'animaçon tamien nun bai a
faltar i queda por cunta de las
associaçones que s'ajúntan a la
Ronda de las Adegas cun música tradecional, tiatro, passeios
de burro, jogos tradecionales i
muito mais...
texto de Amadeu Ferreira/retrato de Luís Borges
CRÓNICA
LS CALEIJOS DE LA BIDA
Se aquel caleijo, l “Caleijo de l Scaleiro” para muita lhebou al altar, aqueilha mesma que fui la mai de l sou
giente era un caminho que nun lhebaba a lhado na- rapaç i rapaza, aqueilha mesma que apuis de alguns
nhun, par’el nun era bien assi.
anhos deixou para trás quando se botou a salto (pula
raia seca) pa l’eimigraçon de Spanha i apuis Fráncia,
La bida de Fracisco Meirinhos tenie muito an quemun
aqueilha mesma que apuis chamou i a pie del quedou
cun este Caleijo i até se puodie afirmar sien açemboanhos i anhos ne ls caleijos de Bordeus.
nar erros que quedou lhigado para siempre i para todo.
Agora siempre que ten tiempo, yá nun cula mesma
L Caleijo de l Scaleiro sal de l’aldé inda hoije, antriçado
frescura, puis nesse tiempo saltaba ua parede sien
antre las casas i paredes de las cortinas de la Quinta
precisar de boqueiro cun solo brinco, inda se bota pul
de la Senhora Ana, para serbir lhatas i suortes, que
Caleijo arriba, coça la cabeça i chama las alhembránnun éran de Fracisco, puis
cias cumo se fussen las canhonicas a lhambiscar las
nada recebiu de bienes de raiç, porque sue mai que se códias de pan de centeno que lhebaba ne l bolso de la
muorriu de nuoba nada tenie a pagar décima nien a jiqueta, para assi ganhar la cunfiança i l amor de la
çclarar a la fazienda pública, acabanda a pie dua funti- dunha. Cumo le sabie bien tornar a ser rapaç, an penca agora toda acobilhada de tierra adonde solo se bei samiento, squecir por un rato ls trabalhos i canseiras
que benciu alhá pulas tierras de la reboluçon cultural,
un canho de plástico que ende anterrórun.
que nun fúrun menos penosas que las que porqui tubo
Mas porque carga d’auga Fracisco habie de fazer ser- de garoto.
bentie deste caleijo, streito i curto, porque por ende
andaba ua rapaza de pastora, aqueilha mesma qu’el Agora sabie que todo an sue bida tubo segneficado,
que nada fui
por acauso,
nien el nien sue
tie éran pastores, tamien yá
nun tenien la
bida (salude)
que tenien dantes, i que inda
stában bien
persentes todos
aquelhes cachicos que passórun juntos, terminando cumo
habien de tocar
la bida a dous
palantre.
Faustino Antão
SCOLA MUNECIPAL DE FUTEBOL/GD MIRANDÉS - ANFANTIS
Más ua partecipaçon de la Scola Munecipal de Futebol/GD Mirandés ne l
campionato çtrital d'anfantis de l'AFB,
de a par cun más 6 eiquipas.
Las cousas nun acabórun bien de correr cumo nós queriemos, yá que ye
sempre cumplicada la chubida de scalon de ls garotos.
Assi i todo, hai que sublenhar l'antrega, l nun zistir de ls más fuortes, l'hou-
mildade i las ganas de daprender de todos ls jogadores
que fazien parte de l'eiquipa.
Ls oubjetibos de la Scola Munecipal de Futebol/GD Mirandés fúrun conseguidos, cul animar a la prática çportiba, assi cumo cula criaçon d'hábitos de bida saludable,
neste causo, cula prática de l futebol, cun partes de brincadeira, mas tamien de formaçon
Testo de Luís Preto (adaptado)
Traduçon: Çubiaco
L ÇUBIACO ye porpiadade de l Munecípio de Miranda de l Douro i la sue publicaçon ye respunsabelidade de ls Serbiços Culturales de l mesmo Munecípio.
L ÇUBIACO ye de grácia, l que quier dezir que nun ten précio. Fazírun-se 500 eisemplares desta eidiçon. Ls testos para publicaçon puoden ser ambiados para: [email protected]