R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 Educação Especial e Inclusiva em Portugal Factos e opções 'DYLG5RGULJXHV 8QLYHUVLGDGH7pFQLFDGH/LVERD -RUJH1RJXHLUD 0HVWUDGRHP(GXFDomR(VSHFLDOHSURIHVVRU QXPDJUXSDPHQWRGHHVFRODV RESUMO ABSTRACT ȱøȱ·ȱȱȱȱȬ ȱ¹ȱȱÇȱȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ęȬ ȱ ȱ ę¹ȱ ȱ ȱ Ȭ ǯȱ ȱ Çȱ £ȱ ȱ ³äȱ ȱ ¦ȱ ȱ ³¨ȱ ǰȱ ȱ Ȭ ¨ȱȱȱȱȱȱȱȱ ȱȱ£³¨ȱȱȱȱȱȱ ǯȱȱȱȱÇǰȱ ȱȱȱȱȱȱŘƖȱ ȱ ȱ ȱ ę¹ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȱ ǯȱȱȱȱŘŖŖŞȱȱȱ ȱȱȱȱ³¨ȱǯȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ³¨ȱȱ ȱ ȱ ȱ Çǯȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ £Ȭȱ ȱ ¤ȱ Çȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱ ȃȱ ȱ ¹Ȅǰȱ ȱ ȃȱ Ȭ £Ȅǰȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ £³¨ȱȱȱȮȱȱǻǯȱŘŖŖŝǼǯ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ěȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱǯȱȱǰȱěȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ £ȱȱȱ¢ȱȱȬ DZȱ ¢ȱ ¢ȱ ȱ Ĵȱ ȱ ȱ ŘƖȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱǯȱȱ¢ȱŘŖŖŞǰȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȱ ȱȱȬ ȱȱ ȱȱȱȱȱ ȱ ȱȱȱȱǰȱȱȃȱ Ȅȱȱȃ£ȱȄȱȱȱȬ ȱǯȱȱȱȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¢ȱ ȱ ȱȱȱȬȱǻ ǰȱŘŖŖŝǼǰȱęȱ ¢ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯ PALAVRAS-CHAVE KEY WORDS ǰȱ ³¨ȱ ǰȱ ¨ǰȱ Ȭ ³¨ǰȱȱȱǯ ǰȱ ȱ ǰȱ ǰȱ Ȭ ǰȱȱ¢ 3S ,661 5HFHSFLyQHQHUR $FHSWDFLyQIHEUHUR E D U C AÇ ÃO E S P E C I A L E I N C LU S I VA E M P O RT U G A L FAC TO S E O P ÇÕ E S ,QWURGXomR ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ³¨ȱȱȱȬ ȱȱȱȱŘŖŗŖǯ ȱȱȱȱȱÇȱǰȱ ȱ¤ȱȱ³¨ȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ 泍ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ¤ȱǰȱȱȱǰȱȱ ȱȱȱȱȱ ȱǯȱȱǰȱȱȱ³¨ȱ ȱȱȱ³äȱȱę¹ǰȱȱ ȱ ȱ ¦ȱ ȱ Ȭ ȱ·ȱȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱ³¨ǯ ȱǰȱȱȱȱȱȱ ęȱ¥ȱ³¨ȱȱȱȱȬ ę¹ȱȱȱŗşŚŗȱȱǰȱȱȬ ǰȱȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱǯȱȱȱȱȱȱ ȱȱȱȃȱȄȱȱ ȱȱȱ¤ȱȱȱęȬ ¹ȱ ȱ ȱ ęȱ ǯȱȱ Ȭ ȱȱȱȱśŖȱȱŜŖȱȱǯȱȱȱ ȱ³äȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęDZȱ ę¹ȱ ǰȱ Ȭ ȱǰȱ£ǰȱǯ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȃȬ ³¨ȱȱȄȱȱŘśȱȱȱȱŗşŝŚǯȱȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ęǰȱĚȱȱȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ǯȱ Ȭȱ¤ȱ³ȱȱŗşŜşȱÇȱ ¡¹ȱàȱȱ³¨ȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ¡¹ȱ ȱȱȱȱȱȱŗşŝŚȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ę¹ȱ ȱ ȱ ǯȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ Çȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱȱ³¨ȱȱȱȱÇȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱȬ ǯȱǻȱǭȱǰȱŗşşşǼ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ Ȭ ³¨ȱ Ȭȱ ȱ ȱ ȱ ŗşŝŚȱ øȱ ȱȱȱǰȱȱȱ³ȱ ȱ ȱ ȱ ·ǰȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱę¹ȱȱ ·ǰȱȱ£ȱȱȬ £³¨ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ŗŖŖȱ³äȱȱȱȱÇǯȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ³¨ȱȱȱȱȱȱ ȱȱȱȱȱȱȱȱ ȱȱȱȱ·ȱȱȱȱȬ ȱȱ³¨ȱȱȱȱȱÇȱ ǯȱȱÇȱȱ¡ȱȱȱ ȱŗşŝŚȱȱ¡ȱȱȱȱȱ ȱřŖƖǰȱȱÇȱȱ³¨ȱȱ ȱÇȱȱȱȱǯ ȱȱȱȱ¤ȱȱȬ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ řŖȱ ǰȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ȱǯ ȱ ǻȱ ȱ ŘŖŖŝȦŘŖŖŞǼȱ ¡Ȭ ȱ ȱ ȱ ŗǰŞȱ äȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ŗǰŘřśȱ äȱ ȱ ȱ àǯȱ ŞŜƖȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ǻşȱ ȱ ȱ Ǽȱ ȱ ŝşƖȱ ȱ ȱ ¤ǯȱ ȱ ¤ȱ Ȭȱ ȱ Ȭ ȱȱȱøȱ·ȱȱŗȱȱŗśǰȱ ȱ·ȬȱȱŗȱȱŗŚǰŗȱȱȱȱȬ ¤ȱȱŗȱȱŝǰŝǯ $VSHFWRVGDKLVWyULD UHFHQWH ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ³¨ȱȱȱȱȱȱȱȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ Ȭ ³äȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ¤ȱ ȱ Řśȱ ȱ ȱ ȱ ŗşŝŚǰȱ ȱ Ě¹ȱ·ȱȱȱȬ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȃȱ ȱ şŚȬŗŚŘȄȱ ȱ ȱ ǻŗşŝśǼȱ ȱ ȱȃȱȄȱȱȱȱǻŗşŝŞǼǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ Ȭ Çȱ Ȭȱ ¡ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ øǰȱ ȱ ȱ Ȭ ȱǰȱȱȱŗşŝŜȱȬ ȱȱȱȱŝŗķȱȱŝŚķǯ R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 ȱȱȱ¨ȱȱȬ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ·Ȭ ȱȱ³¨ȱȱȱȱȱŗşŝŚȱȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ Ȭ ³ȱ ȱ ę¹ǰȱ ȱ ȱ ȱ øȱ £ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ Çȱ ¨ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱǰȱȱ³äȱȬ ȱȱȱȱȱǻȬ ǰȱŗşşŚǼǯ ȱę¹ȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱ³äȱ ȱ³¨ȱǰȱȱȱȬ ³¨ȱȱȱȱÇȱȱęȱȱȱȱ ŗşŝśǯȱ ȱ ³äȱ £ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ³¨ȱ ǻǼȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ àȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱ Çǰȱ ȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ Çȱ ¤ȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ³¨ȱ ęǰȱ ȱ ǰȱ ǰȱ³¨ȱǰȱ¹ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ Çǰȱ ȱȱȱ·ȱ£ȱ¥ȱ ³ȱȱȱÇǯ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱŗşŞŜȱǻȬȱǯķȱŚŜȦŞŜǰȱȱŗŚȱȱȬ Ǽǰȱ ·ȱ ęȱ ęȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ³¨ǯȱȱȱ ȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ¹ȱ ·ȱȱ³¨ȱȱȱȱȬ ³äȱ Çęǰȱ ȱ Ȭ ȱȱ¡ħȱȱȱȱȱȱȱę¹ȱ ȱ ³ȱ ǻǰȱ ŗşşŚǼǯȱ ȱ Çȱ Ǽȱ ȱȱřǯķǰȱȱȱȱÇȱ £DZȱȃȱȱȱ¥ȱȬ ³ǰȱ¹ȱȱȱȱȱ ȱȱȱȱȱ¡¹ǰȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȅǯȱ ȱ Ȭ ³¨ȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱȱ ȱȃȱȱȄǰȱȱȱȬ ȱȱȱȱȃȱȱ Ȅȱ ǻǯǯǯǼȱ ȱ ·ȱ àȬ ȱǻȱŘķǰȱŝķǰȱŗŝķȱȱŗŞķǼǯȱ ȱȱȱşŖǰȱȱȱÇȱȱ ȱȱ£ȱȱȱȱȬ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱǰȱȱęȬ ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱǯķȱřŗşȦşŗǰȱȱŘřȱȱǰȱȱȱ ³¨ȱȱ³äȱȱȱȱȬ ȱ ȱ Ȧ£ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱǻǼǯȱ ȱȱȱȱȱ¦Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ ȱ Ȭ ǯȱ ¤ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ·ȱ ȱȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ ¤ȱ ȱȱȱȱȱȱȱÇȬ ǯȱȱ£³¨ȱȱȱȬ ȱȱȱĚ¡£³¨ȱȱȱȬ £ǯ ȱ ǯǯȱ ķȱ řŗşȦşŗȱ ȱ ȱ ȱ ÇDZ Ȯȱ £³¨ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱǯ Ȯȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱȱÇȱȱ³¨ȱȬ ȱȱàȬȱȱȱȱȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯ Ȯȱ 泍ȱ ȱ £ǰȱ Ě¡Çȱȱȱȱȱ³¨ǯ Ȯȱ ȱ³¨ȱȱȱȱ³¨ȱȱȱ £³¨ȱȱȱǯ Ȯȱ ȱ£³¨ȱȱȱȱ³¨ȱ ǰȱȱȱȱȱǯ Ȯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ Ȭ ȱȱ£³¨ȱȱȱ³ǯ Ȯȱ ȱ ¡¨ȱ ȃȱ ȱ ę¹Ȅȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȃȱ ȱ ȱ ȱ Ȅǰȱ Ȭ £ȱȱȱȱȱ¨ȱàȱȱ ȱ³ȱȱ³¨ǯ E D U C AÇ ÃO E S P E C I A L E I N C LU S I VA E M P O RT U G A L FAC TO S E O P ÇÕ E S Ȯȱȱ³äȱȱȱȱ ȱ ȱ ¤ȱ àȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱǯ Ȯȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³äǰȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ǻǼȱ ȱ ȱ ȱ Ě¡£³¨ȱ ȱ Çȱ ǻȦȦ ǼȱȱȱĚ¡ȱȱ³¨ǯ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱ³¨ȱȱȱȱȬ ǰȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȬ ȱȱ³ȱȱǰȱȱ ȱ³äȱȱȱ³¨ȱ ȱ³¨ȱȱǰȱȱ³¨ȱȱ ȱǻŗşşŚǼȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱ ę¹ȱȱ³äȱǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ŗȱ ȱ ȱ ȱ ŗşşŝȱ ȱ ȱȱǯķȱŗŖśȦşŝǰȱȱ¤ȱȬ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ Ȭ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ³¨ȱȱȱǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ǻǼȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ¤ęȱ ȱ ·ȱȱ·ȱȱȱȱȬ ³¨ȱȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱǯȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ·ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ¥ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ øǰȱ ȱ Ȭ ȱȱ³¨ȱȱȱȱȃȃǰȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęǯȱ ȱ ȱ ęȱ ȱȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱǯ Çȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱŗŖśȦşŝDZ Ȯȱ £ȱȱȱȱȱȱȬ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱȱȱǯ Ȯȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȬ ǰȱ·ȱȱȱȱȱ Ě¡Çǯ Ȯȱ ȱ ³äȱ ȱ ¥ȱ Ȭ ³äȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȬ Ȯȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ £ȱ ǰȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ³ǰȱ ³äȱ ȱ Ȭ ȱǰȱȱȱȱȱȬ ȱ³äȱǯȱȱ /HJLVODomRDFWXDO ȱ ȱȱŝȱȱȱȱŘŖŖŞȱȱ ȬȱřȦŘŖŖŞǯȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱȱ·ȱ¨ȱ¡ȱǻȱȱ ȬȱřŗşȦşŗǼȱ¤ȱȱŗşȱȱȱ³¨ǯȱ ¤ȱȱ¨ȱȱȱȬ ³¨ȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱȱȱ³ȱȱ¡³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ¦ȱ ȱ ȱ 泍ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ȱ øȱ ǻŘŖŖŝǼȱ ǻǼǯȱ 1ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȃ³ȱ ȱ ȱ ȱ ³äȱ ęȱ ȱ Çȱ ȱ ȱȱȱ³¨ȱȱȱ¤ȱ Çȱȱȱȱȱ³äȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ Ȭ ȱȱȱęȱȬ ȱȱÇȱȱ³¨ǰȱȱȬ £ǰȱȱǰȱȱǰȱȱ ȱȱȱȱȬ ³¨ȱȄǯȱȱ¡³¨ȱȱȱ ȱȱęȬȱ·ȱȱÇȱȱȬ ȱȱ³¨ȱȱȱ·ȱ¡ȱ ȱȱȱ³¨ȱȱȱȱȃȬ ȱȱ¹ȱȱȄǯ R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 ȱ Ȭȱ řȦŘŖŖŞȱ £ȱ ȱ ¡¹Ȭ ȱ ȱ ȱ øȱ ȱ ęǰȱ ȱ ȱ Ȯȱ ȱ Ȯȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ àȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ Ȭ ȱȱ³¨ȱàȬǰȱȱȱȱ ȱȱȱȱȱȬ ³ȱȱȱȱ£ȱȱȬ ¹ȱęȱȱÇȱǯȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤Ȭ ȱ ȱ ǻǼǰȱ £ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ Ȯ¡Ȭ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ęȱ ȱ ¹ȱ ¥ȱ Ȯȱ ȱ ȱȱǰȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȬ ȱǯ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ řȦŘŖŖŞȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ ŗȱ ȱ ȃȱ Ȭ ³¨ȱȱȱȱȱȱ¨ȱ ȱȱǰȱȱȱȱȱȱȬ ǰȱȱǰȱȱȱȬ ǰȱȱȱȱ³¨ȱȱȱȱ ǰȱȱ³¨ȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱ³¨ȱȱȱȱęȱȱȬ ȱȱ³¨ȱȱȱȱȱȱ ȱ³ȱȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱ Ȅǯȱ ȱȱȱÇǰȱȱȱȬ ³¨ȱȱȱȱȱ ȱ³¨ȱȱȱȱȱȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ǰȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱ³ȱȱȱȱȱȱ ȱ ¥ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱǯȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ǰȱ ȱ Ȭ ȱǰȱȱ³¨ȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱęǯ ¤ȱȱȱ£³¨ȱȱøȬ ȱȱȱ³¨ȱǰȱȬ ȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱ¤ȱǯȱ ȃȱǻǯǯǯǼȱȱȱ³äȱęȬ ȱȱÇȱȱȱȱȱ³¨ǰȱ ȱȱ¤ȱÇȱȱǰȱȬ ȱȱ³äȱȱȱǰȱ ȱ ¤ȱ ǰȱ ȱ ȱ ęȱȱȱÇȱȱȬ ³¨ǰȱȱ£ǰȱȱȬ ǰȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱȱȱ³¨ȱȄǯ ǻǯȬȱřȦŘŖŖŞȱȱŗķǯŗǼ ȱ 泍ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱęȱȱDZȱȱȬ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ³äȱ Ȭ ęȱȱȱȱȱęȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ę¹ǰȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ęȱǰȱȱȱ·ęȱ ȱ ³¨ǰȱ ¡Ȭęǰȱ Ȭ ³äȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ³äȱ Ȭ ȱ ȱ Çǯȱ ȱ ¹ȱ ȱ ȱ ȱ 泍ȱ ǰȱ àȬ ǰȱȱ·ȱȱ³¨ȱȱǯ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȬȱřȦŘŖŖŞDZ Ȯȱȱȱ¦ȱȱ³¨ȱȱȱ ȱǰȱȱȱ·ȬȬ ǰȱȱ·ȱȱȱ¤ȱȱ¤Ȭ ǰȱ¤ȱȱǯ Ȯȱȱȱȱȱ£³¨ȱȱ ȱ ȱ 泍ȱ ȱ ǰȱ ȱȱȱȱȱǰȱ ȱ øȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ ǯ ȮȱęȱȱȱȱȱȱȬ ³¨ǰȱ³ȱȱȱ³¨ȱȱȬ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ǰȱ Ȭ ³¨ȱȱ泍ǯȱ Ȯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ£ȱȱȱȱȱ ³ǰȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ Ȭ ³ȱ ȱ ȱ àȱ ȱ Ȭ ³¨ȱȱȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ Ȭ ³¨ȱȱǯ 1ȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱ³¨ȱȱȱřȦŘŖŖŞǰȱȱȬ E D U C AÇ ÃO E S P E C I A L E I N C LU S I VA E M P O RT U G A L FAC TO S E O P ÇÕ E S ȱȱ泍ȱȱȱȱȱ ȱǻȱķȱŘŗȦŘŖŖŞȱȱŗŘȱȱǼǯȱȱȬ 泍ȱȱȱ³¨ȱȱȱȬ ȱȱ³¨ȱȱȱȱȱ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱȱȱȱȱęȱȱȱȬ ǯȱ1ȱ¡ȱȱDZȱȃȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ęȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱę¹ȱȱǰȱȱȱȬ ȱȱȱȱ³¨ȱȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ǰȱȱȱ¹ȱȱȱ³¨ȱ ȱ³¨ȱȄȱǻǯȱŝǼȱȱȱȱ ȃȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱǻǯȱŞǼǯ 2UJDQL]DomR*HUDO GR6LVWHPD $OJXQVQ~PHURV ȱ ŗşŞŘȱ ȱ ŗşşŘȱ ȱ øȱ ȱ ³ȱ ȱȱȱȱȬȱ ǰȱȱȱȱŗŗǯŖŖŖǰȱȱȱøȬ ȱȱ³ȱȱȱȱȱ ȱ ȱ £ȱ £ǰȱ ȱ řǯřŖŖȱ ȱ řŖǯŘŖśǯȱ ȱ ȱ Ȭȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ³ȱȱȱǰȱȱȬ ȱ ¨ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ£ǰȱȱ ȱęȱÇęȱȱ£Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ǻDzȱ ǯȱȱ³¨ǰȱŗşşŚǼǯ ȱ ŗşşśȦŗşşŜȱ ȱ øȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ řŜǯśŗşȱǻŝşƖǼȱȱşǯřşŜȱǻŘŖǰŚƖǼȱȱȬ ȱ ǯȱ ȱ ŗşşŝȦŗşşŞȱ ȱ øȱ ȱȱŞşǰşƖȱȱȱȱŗŖǰŗƖȱȱȬ ³äȱǻǰȱŗşşşǼǯ ȱ ȱ ȱ ŘŖŖŖȦŘŖŖŗȱ ¡ȱ ŗŞŚȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ Ȭ ǰȱ ȱ ȱ ŞřƖȱ ȱ ȱ ȱ £ȱ ȱǰȱȱŚǯśřŘȱȱȱȱ ǰȱȱȱśǰŚƖǰȱȱȱŝşǯśŝŘȱȱ ȱȱȱǰȱȱ şŚǰŜƖȱȱȱȱȱǻǰȱŘŖŖŗǼǯȱ ȱ ¡ȱ řŗǯŝŝŜȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǻȱ ȱ ȱ Řǰȱ ŜƖǼǯȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ŘǯřŞŘȱ ǻŖǰŘȱƖǼǯȱȱøȱȱȱȱ ȱȱÇȱȱȱȱ¡ȱȱ ¨ȱȱȱȱȱę¹ǯ ȱȱęȱȱȱȬ ȱȱ³¨ȱȱȱ·ȱ ȱøȱȱȱȱ³äǰȱȬ ȱȱȱ¨ȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ øȱ ŘŖȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱȱȱǰȱȱȱȱȱ¡³¨ǯ 2UJDQL]DomRGH $JUXSDPHQWRVH4XDGURV GH(( 1ȱȱȱȱȱ£³¨ȱȱ ȱȱȱȱȱǰȱ ¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱÇȬ ȱȱȱȱ¹ȱȱ¨ȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱÇȱȱ³ȱȱ³¨ȱǯȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǻȱ śķȱ ȱ şķȱ Ǽȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱ·ȬȱȱŗķȱȱǻŗķȱȱŚķȱ Ǽȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ Ě¹ǯȱȱ ȱ ǰȱ ȱ àȱ ȱ ȱ ȱ¨ȱǰȱȱȱȱ ȱ ȃȱ ȱ Ȅȱ £ǯȱ ȱ ȱ£ȱȱȱȱȱȬ àȱǻşȱǼȱȱȱ·Ȭȱȱşķȱȱ ȱȱȱȱȱǯ ȱ ¦ȱ ȱ £ȱ ȱ Ȭ ǰȱ£ȱȱ£³¨ȱȱ¨ȱȬ ǰȱȱȱȱȱ¤ȱàȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȱȬ ǰȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ £ȱ Ȭ ȱȱȱǰȱȱȱȱȱǯȱ ¡ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱ·ȱȱ³¨ȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱ¨ȱ R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱȱȱȱȱDZȱȱȱ ȱȱȱ³¨ȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ¨ȱǯȱȱ ȱȱ³äȱȱÇȱȱ¨ȱȱȬ ǰȱȱ·ȱĚ¡ȱȱȱȱ ȱȱ³¨ȱǯ ȱȱȱȱȱȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ŗşŚŘȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ŘŖŖŜȱ ǻȱ ·ȱ ŜŚȱ ǼȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱÇȱȱȱȱȬ ęǯȱ·ȱȱȱ¨ȱȱȬ ȱęȱȱȱ³äȱȱȱȱ ȱȱȱȱȱ ǯ ȱȬȱķŘŖȦŘŖŖŜȱȱȱȱȱ ȱȱ³¨ȱǯȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱàǰȱ ȬȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱǰȱ¡ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ¥ȱ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱǯȱ ȱȱȱŘŖŖşȱ¡ȱŚǯŝŝşȱȬ ȱȱ³¨ȱȱǻǰȱŘŖŖşǼǯ ȱȱȱ³¨ȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ¹ȱ Ȭǰȱ ȱ ȱę¹ȱǰȱȱȱęȬ ¹ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ę¹ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ Ȭȱ řȦŘŖŖŞȱ ęȱ ȱ ¹ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £ǰȱ ȱ ¤ȱ ȱ Çęǰȱ øȱ àǰȱ ȱ ȱȱȱȱȱǯȱȬ ȱȱȱ³¨ȱȱ·Ȭ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ¤ȱ ȱÇęȱȱǰȱȬ ³¨ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ¨ǰȱ Ȭ ȱȱǰȱǰȱȬ ǰȱ ³¨ǰȱ ȱ àȬǰȱ ȱ¤ȱȱȱȱǰȱ ȱȱȱ¤ȱ£ǯȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȬ ȱàǰȱ¥ȱ³ȱȱȱȬ ǯȱ¤ȱȱȱȱ ȱ¡äǰȱȱȱøȱȱȱ ȱ ȱ øǰȱ ³¨ȱ ǰȱ ȱǯȱ 0RGDOLGDGHV GH$WHQGLPHQWR ȱȬȱřȱȱŘŖŖŞǰȱ¤ȱȱȱȱ ȱ ¦ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱ¹ȱȬ ȱȱȱȱęǯȱȱȬ Ȭȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ¦ȱ ȱ Çȱ ǰȱ Ȭ ȱȱȱķȱŚśřȦŘŖŖŚDzȱśŖȦŘŖŖśȱȱ ŗȦŘŖŖŜǯȱȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ Ȭ àǰȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ³¨ǰȱ³äȱǰȱȱęȬ ȱȱ£ȱȱȱȱ ȱ¨ȱȱȱę¹ǯȱȱ ȱȱ¹ȱ³¨ȱȱȬ ȱȱȱÇȱǰȱȬ ȱ¹ȱǰȱȱȱ ȱȱȱǯ ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ Ȭ ǰȱ Ě¡£³¨ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ³¨ǰȱȱȱǯ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ øȱ ȱ ŗśȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ǰȱ ȱȱȱȱ¹ǯȱ 1ȱ ȱ Çȱ ¥ȱ ȱ Ȭ £ȱȱȱ³¨ȱȱ³¨ǰȱȱȬ ȱȱ³¨ȱęȱÇęǰȱ ȱȱȱàȱȱȱȱ ȱȱȱ¤ȱÇęǯ àȱ ȱ ŗśȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ àǰȱ ¡ȱ ȱ ȱ ȱ E D U C AÇ ÃO E S P E C I A L E I N C LU S I VA E M P O RT U G A L FAC TO S E O P ÇÕ E S ȱ³¨ȱęǰȱȱȱȱ ŗŖķǰȱ ŗŗķȱ ȱ ŗŘķȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ęȱ ȱ ȱ ¤ǯȱ ȱ ¹ȱ ȱ Çȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱǰȱȱȱ¥ȱȱȬ ǰȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ǰȱ ȱ ¥ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱàǰȱȱşȱȱȱŗŘȱȱȱȬ ȱǻÇȱȱȱȱȱ ȱȱȱøǼȱǰȱȱȬ ȱȱȱ³¨ȱȬȱ ȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱ³äǰȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ Ȭ ȱȱàǯ ·ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱǰȱ¡ȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ³äǰȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱÇȱȬ ǰȱÇȱàǰȱȱ³¨ȱȱ ¡ȱǯ ȱ Ȭȱ řȦŘŖŖŞȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ³äȱ Ȭ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ¥ȱ ³¨ǰȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱȱȱ£ǯ ȱȱȱȱ¨ȱȱ¥ȱȬ £ȱȱÇȱȱ¡ȱȱȬ ȱȱȱȱÇȱÇęȱ ǰȱȱ·ȱȱ¤ȱȱ ȱȱ·ęȱȱ³¨ȱȱȬ ¹ȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ Ȭ ȱȱȱȱǰȱȱ ȱ¤ȱȱǯ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ³¨ǰȱ Řśȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ³¨ȱ ǻǼȱ ȱȱȱȱȱȱȱȱ£Ȭ ³¨ȱȱȱȱǰȱȬ ȱȱȱȱ¤ǯ ȱȱȱ¹ȱȱȱȬ ȱȱę¹ȱǰȱȱ ȱȱ·ȱȱǰȱȱȱȱ ȱȱȱÇȱǯȱ Ȭȱ·ȱȱȱȱęȱȱ ȱȱȱ³¨ȱȱȱȱ ǰȱȱÇȱÇęȱǰȱ ¨ȱȱ¥ȱ£ȱȱÇȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱøȱřȱȱȱȱ¤ȱȱ ȱęȱȱȱȱ ȱȱ¹ȱȱȬ ³¨ȱ ǰȱ ęǰȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ³äǰȱ ȱ ¦ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱàȬǯ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱę¹ȱȬ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çęǰȱ ȱ ęȱ ȱ ¨ȱ £ǯȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱ¹ȱȱȱ ę¹ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱ£ȱȱȱȱȱ ę¹ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ³äȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱǰȱȱȱȱȱęȬ ¹ȱȱȱȱȱȬ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱȱȱȱȱȱȱǯȱ ȱȱȱȱȬ ³¨ȱȱ¨ǰȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱ äȱ ȱȱȱȱ·ȱȱȱ ¡ǯ ȱ ŘŖŖşȱ ¡ȱ ŗŖȱ ȱ ȱ ȱȱ¹ȱȱȱ³¨ȱȬ ȱȱǰȱŘśȱȱȱ¥ȱȬ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ¨ǯȱ ¡ȱ ȱ ŗŞŝȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ £ȱ ȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱȱȱȱȱŘşŘȱȱȱ ȱ ę¹ǯȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱ ę¹ǰȱ ȱ ȱȱȱȱ ³äǯ 1ȱȱȱȱęȱȱȬ ȱȱȱŚȱȱȱǰȱ ȱȱȱȱȱȱȱ R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 ȱÇęǰȱÇȱȱȬ ǰȱ ǰȱ ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱǰȱȱȱȬ ·ȱǰȱȱǯȱ ȱ£³¨ȱȱȱȱ³¨ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ £ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱǰȱȬ ȱȱ£ȱȱ³¨ȱȱȱ ȱȱȱȱȱȬ ȱȱȃȱȱȱȱȱȱȱ ȱȄǯȱȱȱ¨ȱȱȱ £ȱȱȱȱȱȱ ȱȱǰȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱ¹ǰȱȬ Ȭȱȱȱǯ ȱ ³¨ȱ ¥ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ȱ Ȭ ³¨ȱǰȱȱ¨ȱȱȱȱ ³¨ȱ ǰȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³ȱ ȱ Ȭ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·Ȭȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¤Ȭ ǰȱȱȱȱȱȱȱ¦ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱǯȱ1ǰȱȱǰȱȬ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ǯȱ ¡ȱ ŗŘŗȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ¦ȱȱŚǯřřśȱȱȱȱȬ ³¨ȱȱǻǰȱŘŖŖşǼǯ (TXLSDV 0XOWLGLVFLSOLQDUHV H$YDOLDomR(VSHFLDOL]DGD ȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱřȦŘŖŖŞȱ·ȱȱ¦ȱȱ·ȱȱ¥ȱȬ 泍ȱ ȱ ȱ ȱ ǻǰȱ ŘŖŖŝǼǯȱ ȱ 泍ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȱȱȬ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȃǻdzǼȱ ȱ Ȭ ȱȱȱ³¨ǰȱȱȱ ¹ȱ ¥ȱ 泍ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ øǰȱ ȱ £³¨ȱȱȱøȄȱǻŚDZřǼǯȱ 1ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȃȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱȱȱȬ ȱ¥ȱȱȱ³¨ȱȱȱȱ ȱǰȱȱȱ¹ȱ¥ȱȬ 泍ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱȱøǰȱȱȱȱȬ ȱ ęȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ Ȭ ȄȱǻşDZŘǼ ȱȱȱȱȱȬ ȱ·ȱȱȱĚȱȱȬ ȱȱǯȱȱȱȱȱ DZ Ǽȱ ȱȱ泍ȱȱDz ǼȱȱȱȱàȱȱȱȱȬ ȱDz Ǽȱ ȱ£³¨ȱȱȱȱȬ ȱȱȱÇȱȱ³äȱȱȬ ęȱȱDz Ǽȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ ³¨ȱȱ¥ȱ£Dz Ǽȱ 泍ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ Dz Ǽȱ ³¨ȱȱøǰȱȱȬ ȱ ȱ ȱ Çęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱ£Dz ǼȱÇȱȱ³¨ȱȱȱȱȬ ȱȱȱDz Ǽȱ³¨ȱ ¤ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱDz Ǽȱ 泍ȱȱ·ȱ¤Dz Ǽȱ 泍ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ Dz Ǽȱ ȱȱȱȱȱȱȱ ȱ³¨ȱȱȱ¤ȱȱ ȱȱȱǯ 1ȱ ·ȱ àȱ ȱ ¡³¨ȱ ȱȱȱ£³¨ȱȱ³¨ȱȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ £ȱ ȱ ȱ ŜŖȱ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ £ȱ ȱ Ȭ ¹ȱ¥ȱǰȱȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱęȱȱǯȱȱ ȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ ǰȱȱ¨ǰȱ·ȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱǯ E D U C AÇ ÃO E S P E C I A L E I N C LU S I VA E M P O RT U G A L FAC TO S E O P ÇÕ E S ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ àȱ ȱ ³ȱ ȱ ·ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ Ȭ ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ǯȱ ęȬȱ ȱ ȱ³ȱȱàȱȱȬ ȱ¨ȱȱȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ¨ȱ ¡ȱ ȱ ·ȱ ȱȱȱǰȱ¡ȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱȱ ³äǯȱ ȱ ¦ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ¨ȱǻǼǰȱ·ȱȱȬ ³¨ȱ ȱ ³äȱ ȱ ³¨ȱ ǰȱ ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱǯȱȱ·ȱȱȱȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱ Ȭ ³äǯȱ ȱ ȱ ¨ȱ ęȱ ȱ àȱ ·ȱȱ³¨ǰȱ¨ȱȱȱ ȱęȱȱȱȱȬ ȱǯȱȱȱȱȱȱ ȱęȱ·ȱȱȱȬ ȱȱ³äǰȱȱ³äȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³ǯȱ ȱ ǰȱ ȱ ³¨ȱ ȱ³äȱȱȱȱȱȬ ȱȱ¨ǰȱǰȱȱȱŝŚȱȬ ǯȱǻǰȱŘŖŖşǼǯ )RUPDomR GH3URIHVVRUHV ¨ȱ ¨ȱ ȱ øȱ ¡ȱ ȱȬȱȱȱŘŖŖśȱàȱŚŖƖȱȱȬ ȱȱȱ³äȱȱȬ ³¨ȱ ǰȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ £ȱ ȱ ¤ǯȱ ȱ ³¨ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱ ȱ ¡ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ęȱ ȱ Ȭ ³¨ȱȱǯ ȱ³¨ȱȱȱ·ȱȱ ȱȱȱȱøȱȱȬ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱøȱȱȱǯȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ·ȱȱ·ȱȱȱ ȱ ³¨ȱ £ǯȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ǰȱ ȱ ȱȱȱÇȱȱŘśŖȱȱȱȱ ȱȱȱŘŘȱȱǯ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ £ȱ àȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱȱȱȱǰȱȱ ǰȱȱȱȱ³ȱǯȱȬ ȱȱȱŘŗŘȦŘŖŖşȱȱŘřȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ £ȱȱȱ泍ȱȱȱ¡Ȭ Çȱ ȱ ȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱÇęȱ¥ȱȱȱȱ ȱȱȱ³ǯ ȱ ȱ ÇęȬàȱ ȱ ³¨ȱÇȱȱȱȱȱ ȱ£³¨ȱȱȱȱȬ ȱȱ¦ȱȱȱȬ ȱȱȱȱ£ȱȱȱȬ DZȱŗǯȱÇȱȱȱǰȱ Řǯȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ řǯȱÇȱȱ³¨ȱȱ£ǰȱŚǯȱÇȱ ȱ¨ǰȱśǯȱÇȱȱ³¨ȱȱȬ ȱȱŜǯȱÇȱȱ³¨ȱȬ ȱȱ¦ǯȱ ȱ £³¨ȱ ȱ Çȱ Ȭȱ ·ȱ ȱ ȱ ǯȱ ¤ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ Ȭ £ȱ ¹ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ¹ȱȱ³¨ǰȱ ȱ ȱ Çęȱ ȱ ¤ȱ ȱ Ȭ £³¨ȱȱȱȱȱ ¥ȱ ³¨ǰȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱȱȱȱ¤ȱȱ£³¨ǯȱȱ ȱȱ¹ȱȱ³¨ȱȱ ȱȱÇȱȱśŖȱȱȱȱȱȬ ȱ·ȱȱ¤¡ȱȱŘŖƖȱȱȱDzȱȱ ȱÇęȱȱ¤ȱȱȬ £³¨ȱ¨ȱȱȱȱȱŜŖƖȱȱȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱȱȱ³¨ȱȱȱȬ ȱȱȱÇȱȱŚŖȱǯȱ Ȭȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ¥ȱ泍ȱȱȱȱȬ ȱ ȱ ·ȱ ¡ȱ ȱ ȱ ŝŖƖȱ ȱ ȱ ¤ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·Ȭ ȱȱȱȱǯ R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 ȱ ¤ȱ Çęȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭȱ ȱ Śȱ ÇDZȱ ¹ȱ ȱ ¤ȱ Çǰȱ ¹ȱ ȱ Ȭ ³¨ǰȱ ¹ȱ ȱ ³¨ǰȱ ȱ Ȭ ¨ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ǯ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ £³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ³äȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ǯȱȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ àȱ ·ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǻǼǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ àȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱǯȱǰȱȱ£³¨ȱ ȱ³¨ȱȱȱȱȱȱȱ ȱȱ¹ȱ¤ȱȱȱȱȱ¹ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ³¨ȱǯ ȱ ŘŖŖŞȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ǰȱȬȱȱȱȬ ȱȱ³¨ȱøȱȱȱǻȬ ȱ ȱ ·Ǽǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ǻȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ǽȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱ³¨ȱȱȱ¹ȱȱ ȱȱȱȱȱ ȱȱ£³¨ȱȱàȬȱ ȱ³¨ȱǯ ȱȱ¤ȱȱȱǰȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱ泍ȱȱȱÇǯȱ ȱ ȱ ¨ȱ ·ȱ Çȱ ȱ DZ ŗǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱȱȱ¤ȱȬ ȱ ȱ ³¨ȱ ¥ȱ ³¨ȱ Çęǰȱȱȱ£ȱȱȬ Çȱę£ǯ Řǯȱ ȱ³ȱȱęęȱȱȱȬ ¤ȱ ȱ ³ȱ Ȭ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ǯ řǯȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ¡ȱ ȱ ȱȱ泍ȱȱÇȱȱ ȱȱȃÇęȄȱȱȱȱȱȃȬ ę£Ȅȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ³¨ǯ &RPHQWiULRV jV2So}HV ȱ ȱ ȱ Çǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ³¨ȱ ǯȱ ¡ȱȱȱȱȱȱȱ ¤ȦĚ¡¨ȱ ȱ ¨ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ȱ ³¨ȱȱȱȱȱǯ ŗǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ȱ ¤ȱȱȱřśȱȱȱȱÇȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱ ȱǯȱȱȱȱǰȱ ȱȱȱǰȱȱÇȱ ȱȱȱȱęȱȱȱ ȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱȱȬ ¨ȱȱȱȱȱȱȱȬ ǯȱȱȱȱȱÇǰȱȱȱ ȱȱȱȱ¤ȱ ³ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱÇȱȱȱȱȱȱȬ ȱȃȬȄȱȱ¨ȱǯ Řǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³ȱ ęȱ ȱ ȱǰȱȱȱ¡ȱȱ ȱ Śǯŝŝşȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ·ȱ ȱ ȱ ¡Ȭ ȱ ȱ ȱ ȱ ęǯȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ³ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¥ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¹ȱȱȱȱȱȱȱȬ ȱ£ȱȱȱȱǯ řǯȱ ȱ Çȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ³ȱ ǻȱ Çȱ ȱ ȱ ȱ ¹ȱ ȱȱȱ£ǼȱȬ ȱȱȱȱȱ³äȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ęȱ ȱȱȱȱǯȱȱ ³¨ȱȱȱȱ¹ȱȱ ȱȱȱȱȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱȱȱȱȱȱȬȱ ǯȱ Ȭȱ ȱ ȱ ¦ȱ ȱ¹ȱȱȃȱȱȱȄȱȬ E D U C AÇ ÃO E S P E C I A L E I N C LU S I VA E M P O RT U G A L FAC TO S E O P ÇÕ E S ȱȱ¨ȱȱǯȱȱ¨ȱ·DZȱ ȱȱȱȱȱȱ ¤ȱȱȱ³ȱȱȱ ȱ ȱ ¹ǰȱ ȱ ¡ǰȱ ȱ řŖȱ àǵȱ 1ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱȱȱ³¨ǯ Śǯȱ ȱ³¨ȱȱ泍ȱȱ ȱȱǻȱǼȱȱȱȬ ȱ ȱ ȱ 泍ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȃȄǰȱ ȱ ¨ǰȱ¥ȱ³¨ȱǰȱ·ȱ·ȱȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ·ȱ ȱ ȱ àȱȱȱ³¨ȱǯȱ ȱ ³äȱ ȱ ȱ £¨ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ øȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ àȱȱǰȱȱǰȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¨ȱ ȱ ·ęǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ȱ ȱ ³ȱ ȱ ³¨ȱ ȱȱ¨ȱȱ·ȱȱȱ ȱȱȱǯȱǻǰȱ ŘŖŖŝǼǯȱ śǯȱ ȱ ęȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱȱȱȱ·ǯȱȱȬ ȱȱȱȱȱȱȱ ǰȱ ȱ ȱ Ȭ £ȱǰȱȱȱȱ ·ȱ ȱ ǰȱ ȱ ęȱ ȱ Ȭ ȱȱęǰȱȱ¨ȱ¡ȱȱ ǯȱ ȱ £ȱ ǰȱ ȱ ·ȱ ȱ ³¨ȱȱȱ³¨ȱȱǰȱȬ ȱȱ³äȱȱ³¨ȱȬ ǰȱ¥ȱȱȱȱȱ¹ȱ ȱȱȱȱǯȱȱ ³¨ȱȱȱÇȱȱ ȱȱ³¨ȱȱęȱ¥ȱȬ ³äǰȱȱęȱȱȱȱ ȱ ȱ ¨ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱȱęǰȱ£ȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ¡ħȱ ȱ Ȭ ǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ £ǰȱ ȱ ȱ Ȭ ęȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ¡ȱȱȬ ǰȱȱȱȱȱ³ȱ ȱǯ 1mRpFLWDGDDOHJLVODomRUHIHUHQFLDGDQRFRUSRGRDUWLJR Ŝǯȱȱ ³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱ ȱ ·ȱ ęȱ ȱ ȱ ȱ ęȬ ¹ǰȱ ȱ ȱ ȱ £³¨ȱ ȱ ę¹ȱ ȬDzȱ Ȭ Dzȱ ³¨ǰȱ ǯǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭȱ ȱ àȱ £³¨ȱ ȱ ȱ ȱ ǰȱ ·ȱ ȱ ³ȱȱȱȱę¹ǯȱȱ ȱ £ȱ ȱ £Ȭ ³äȱȱ³¨ȱȱȱȱ ȱ ȱ Çȱ ęǯȱ 1ȱ Ȭ ȱ ·ȱ ȱ ȱ ȱ ȱȱȱȱ³¨ȱȬ ȱ ȱ £ȱ ¨ȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ³ȱȱÇȱȱȱ·ȱȱ ³¨ȱȱȱȱȱȱ ȱ ęȱ £ȱ ȱ ȱ ȱ ³¨ȱǯ ŝǯȱ ȱ ęǰȱ Çȱ ȱ ³ȱ ȱ ȱ ȱȱȱ£³¨ȱȱȬ ³¨ȱȱȱȱȱȬ ǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ Çȱ ¨ȱ ȱȱȱȱȱȱȱ ȱȱȱ¨ȱǰȱ ·ȱȱȱ¡ȱȱ£³¨ȱ ȱȱȱȱȱȱȬ ȱȱȱȱ³¨ȱęȱ ȱǯȱȱȱ¤ȱǰȱȬ ȱȱȱȱȱȱȱȬ Ě¡ȱȱĚ¡Çȱȱȱ¤ǰȱȱȱ ȱȱȱȱȱȱȱ ¨ȱȱ·ǰȱ·ȱǰȱĚ¡ȱ ȱǯ 5HIHUrQFLDV ǰȱǻŘŖŖŞǼǯȱ³¨ȱȱ³¨ȱȬ £ȱȱȱ³¨ȱȱȱȱ ¤ȱȱ³¨ȱȄǰȱǯ ȱǻŗşşşǼǯȱȱ³¨ȱȱȱȱ ȱȱȱǯȱȱȱȱ ³¨ǰȱǯ ǰȱ ǯǯȱ ¢ȱ ǰȱ ǯȱ ǻŗşşşǼȱ ¢ȱ ęȬȱ ȱ ȱ Ȅǰȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱǰȱŗŚȱǻŗǼǰȱŝŖȬŞşǯ R E V I S TA E D U C AC I Ó N I N C LU S I VA V O L. 3, N .º 1 ȱǻŘŖŖŗǼǯȱàȱȱȱȬ ȱŘŖŖŖȦŘŖŖŗǯȱȱȱ³¨ȱ ¤ǰȱǯȱ·ȱȱ³¨ǯ ȱǻŘŖŖşǼȱȃ³¨ȱDZȱȱàȬ ȱ¥ȱ¤Ȅǰȱǯ ǰȱ ǯȱ ǻŗşşŚǼǯȱ ȱ ³ȱ ȱ ǯȱ ȱȱǵǯȱ³¨ȱǯȱŝǰȱķŗǰȱDZŘřȬřśǯ ,!ȱǻŗşşŚǼǯȱǰȱ³¨ǰȱǯȱ ŝǰȱķŗǰȱDZȱşȬŗŘǯ ȬXȱ ȱ ȱ ȱ Ȭ ,!ȱȱǻŘŖŖŝǼȱȃȱ³¨ȱ ȱȱȱȱȱ³¨ȱȱ 泍ȱàǼǰȱǯ ȱǻŘŖŖŝǼȱȃȱęȱȱ ǰȱ¢ȱȱ ȱȮȱȬ ȱǭȱȱǯǯ ȱ ǻŗşşŚǼǯȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ DZȱ ȱȱǯȱDZȱǯ ǰȱǯȱǻŗşŝŞǼǯȱȱȱȱ ȱȱĴȱȱ¢ȱȱȱȬ ȱȱ ȱȱȱȱǯȱ DZȱ ȱ¢Ȃȱ¢ȱĜ ȱȱşŚȬŗŚŘȱǻŗşŝśǼǯȱ ȱȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ȱ ŗşŝśǰȱ şŚȱǰȱȱǯ 6REUHRVDXWRUHV 'DYLG5RGULJXHVp3URIHVVRUGD8QLYHUVLGDGH7pFQLFDGH/LVERDDSRVHQWDGRHFR RUGHQDDFWXDOPHQWHR0HVWUDGRHP(GXFDomR(VSHFLDOGR,QVWLWXWR3LDJHW$OPDGD e3UHVLGHQWHGD3Uy,QFOXVmR²$VVRFLDomR1DFLRQDOGH'RFHQWHVGH(GXFDomR(VSH FLDOZZZSURLQFOXVDRFRPVDSRSW&RQWDFWRGURGULJXHV#IPKXWOSW -RUJH1RJXHLUDp0HVWUDGRHP(GXFDomR(VSHFLDOHSURIHVVRUQXPDJUXSDPHQWR GHHVFRODV(VWXGDQWHGHGRXWRUDPHQWRQR,QVWLWXWRGH(GXFDomRGD8QLYHUVLGDGH GH/LVERDePHPEURGD'LUHFomRGD3Uy,QFOXVmR²$VVRFLDomR1DFLRQDOGH'RFHQ WHVGH(GXFDomR(VSHFLDO&RQWDFWRMRUJHKXPEHUWR#PDLOWHOHSDFSW