GasoviNajednostavni za prou~uvawe od site
agregatni sostojbi na materijata, poradi toa
{to privle~nite sili me|u molekulite na
gasovite se mnogu mali , a toa ovozmo`uva
gasovite da se studiraat bez pritoa da se
zemaat vo predvid efektite na privle~nite
sili.
Osnovni svojstva na gasovite
 Mo`at da se komprimiraat
 Se {irat i go zafa}aat celiot volumen vo
sadot vo koj {to se nao|aat
 Razli~nite gasovi lesno se me{aat me|u
sebe
 Se opi{uvaat preku nivnata temperatura,
pritisokot, volumenot i brojot na molekuli
(nivnoto koli~estvo supstanca)
Sostav na vozduhot
Zna~ajni edinici za pritisok
Zna~ajni edinici za pritisok
edinici za pritisok
Faktor na konverzija
definicija
Pova`ni gasni zakoni
1. Boyle’ov Zakon-va`i pri konstanta
temperatura i masa
-pri konstantna temperatura i masa, volumenot na gasot e
obratno proporcionalen so pritisokot
Va1/P
V = a * 1/P
kade “a” e konstanta na proporcionalnost {to zavisi od prirodata
na gasot
VP = const
V1P1 = a = V2P2
V1P1 = V2P2
1. Boyle’ov Zakon- va`i pri konstantna
temperatura
2. Charles’-ov Zakon-va`i pri
konstanten pritisok i masa
Pri konstanten pritisok i masa, volumenot na
sekoj gas e proporcionalen so
temperaturata:
VaT
V=b*T
Kade “b” e konstanta na proporcionalnost {to
zavisi od prirodata na gasot
V/T = b
V1/T1 = b = V2/T2
V1/T1 = V2/T2
volumenot na sekoj gas e proporcionalen so
temperaturatapovisoka temperatura=pogolem volumen i obratno
Charles’-ov Zakon
Volumen L
Charles’-ov zakon
Temperatura oC
Kombiniran gasen zakon
Pri konstantna masa na sekoj gas,
va`i relacijata
VaT/P
V = d * (T/P)
kade “d” e konstanta na proporcionalnost
(VP)/T = d
V1P1 = d = V2P2
T1
T2
V1P1 = V2P2
T1
T2
Avogadro’-ov zakon
Pri konstanten pritisok i temperatura volumenot na
sekoj gas e proporcionalen so koli~estvoto
(molovite) na toj gas
Van
V=g*n
Kade “g” e konstanta na proporcionalnost
V/n = g
V1/n1 = g = V2 /n2
V1/n1 = V2 /n2
Direktna posledica od Avogadroviot zakon e
definicijata za
Molaren volumen na gasovite Vm :
Pri konstanten P (P = 101 325 Pa) i konstantna T (T = 273 K),
eden mol (1 mol) od sekoj idealen gas
zafa}a volumen od 22.4 dm3 (ili 22.4 L) -molaren volumen Vm
Vm = V/n (Vm ima edinici dm3/mol)
1 mol na Helium
ima masa od 4 grami
1 mol na Neon
ima masa od 20 grami
Zna~i 1 mol od bilo koj gas, pri standardni uslovi,
zafa}a volumen od 22.4 L
Zakon za idealni gasovi
• PV = nRT
3. Zakon za idealni gasovi
-idealen gas e onoj kaj kogo nema privle~ni sili me|u
molekulite na toj gas
Va(n * T)/P
V = R * (n * T)/P
kade “R” e konstanta na proporcionalnost
P*V=n*R*T
(P*V)/(n*T) =R
Taka,
(P1*V1)/(n1*T1) = (P2*V2)/(n2*T2)
Vnimavaj: Temperaturata T vo site izrazi MORA da e izrazena vo K (kelvin)
T(K) = 273,15 K + T(oC);
ova e relacija pome|u termodinami~kata temperatura (T vo K) i temperaturata izrazena
vo celsiusovi stepeni T(oC).
Koja e temperaturata (vo oC) {to odgovara na 0 K?
Pra{awe
Koj bi bil volumenot na idealen gas pri
temperatura od 0K?
P*V=n*R*T
- 10 mL/mole
0 mL/mole
10 mL/mole
Idealna gasna konstanta-R
P*V=n*R*T
Pri T = 293.15 K; n = 1mol;
P = 101 325 Pa
R = 8.314 J/(mol*K)
Presmetuvawe na molarnata masa na gasot od
gustinata na gasovite
Gustina na gas (r) = m(gas)/V(na gas)
PV = nRT
kade n = m/M
PV = (m/M)*RT
M= (r*R*T)/(P*V)
Dalton’-ov zakon za parcijalnite
pritisoci
Vkupniot pritisok na smesa od gasovi e suma na
pritisocite od poedine~nite gasovi (parcijalnite
pritisoci) na gasovite {to ja so~inuvaat taa
gasna smesa:
PT = P1 + P2 + P3 + P4 + . . . .
kade
PT
P1
P2
P3
P4
=>
=>
=>
=>
=>
vkupen pritisok
paricjalen pritisok na gasot br.
paricjalen pritisok na gasot br.
paricjalen pritisok na gasot br.
paricjalen pritisok na gasot br.
1
2
3
4
Dalton’-ov zakon za parcijalnite
pritisoci
Pred me{aweto
Posle me{aweto
Realni gasovi
 Imaat kone~en volumen na T od 0K
 Imaat privle~ni sili pome|u ~esti~kite
(molekulite) {to go so~inuvaat
gasot=pritisokot {to ~esti~kite od gasot
go vr{at vrz yidovite na sadot e pomal
odo{to bi bil presmetan vrz osnova na
ravenkite za idealni gasovi. Toa e zatoa
{to del od silite na ~esti~kite se anga`irani
vo interakcii pome|u samite molekuli na
gasot
Van der Waals -ova Ravenka za realnite
gasovi
(P + a/V2)(V - b) = nRT
Kade
a => privle~ni sili
b => rezidualen volumen
[tetni gasovi vo
atmosferata-efekt na
staklena gradina,
kako funkcionira
[to treba da se znae:
-da se znae ravenkata za idealni gasovi, i da se znae kako od taa ravenka
Da se znaat relaciite pome|u P, V, T, i n. Da se znaat edinicite za Pritisok
Volumen, Temperatura.
Da se znae kako da se upotrebi na primer ravenkata za idealna gasna sostojba
Za presmetuvawe na molarnata masa od nekoj gas.
Da se znae ravenkata za molaren volumen na idealni gasovi.